31 juli 2011

Preek voor de zevende zondag na Pinksteren

De valse profeten zijn als wolven in schaapskleren.

Epistel
Rom. 6, 19-23
Broeders, ik wil gewoon-menselijk spreken, vanwege de zwakheid van uw vlees. Evenals gij namelijk in het verleden uw ledematen als slaven in dienst hebt gesteld van de onreinheid en ongerechtigheid, om kwaad te doen, zo moet gij thans uw ledematen als slaven in dienst stellen van de gerechtigheid, om heilig te worden. Want in de tijd, dat gij slaven waart van de zonde, stond gij niet in dienst van de gerechtigheid. Maar wat voor vrucht had gij toen van datgene, waarover gij u thans schaamt? Het einde immers daarvan is de dood. Thans echter, nu gij vrijgemaakt zijt van de zonde, maar slaaf zijt geworden van God, nu hebt gij als vrucht ervan, dat gij heilig wordt, en tot slot: het eeuwige leven. Want de soldij van de zonde is de dood; maar de genadegave van God is het eeuwige leven in Christus Jezus, onze Heer.

Evangelie
Mattheüs 7, 15-21
In die tijd sprak Jezus tot Zijn leerlingen: Weest op uw hoede voor de valse profeten; want zij komen tot u in schaapskleren, maar van binnen zijn het roofgierige wolven. Aan hun vruchten kunt gij ze kennen. Kan men wel druiven plukken van doornen, of vijgen van distels? Zó draagt iedere goede boom goede vruchten, maar een slechte boom draagt slechte vruchten. Een goede boom kan geen slechte vruchten dragen, en een slechte boom kan geen goede vruchten dragen. Elke boom, die geen goede vruchten draagt, zal worden omgehakt, en in het vuur geworpen. Dus aan hun vruchten kunt gij ze kennen. Niet ieder, die tot Mij zegt: Heer! Heer! zal het rijk der hemelen binnengaan; maar alleen hij, die de wil volbrengt van Mijn Vader in de hemel, hij zal het rijk der hemelen binnengaan.

Preek
Het Evangelie van deze zondag is een teken van waarschuwing. In de eerste plaats is deze waarschuwing gericht tot het volk van Israël. De farizeeën en schriftgeleerden waren door hun dubbelleven heel vaak een groot gevaar voor het volk. Hun leer en hun daden kwamen niet met elkaar overeen. Zij beschouwden zichzelf als een voorbeeld voor anderen, terwijl hun gedrag niet door de goddelijke wetten werd bezield.

Maar deze waarschuwing geldt ook voor ons. Wacht u voor de valse profeten, en wees ook voor uzelf geen valse profeet. Laat u niet misleiden door anderen, en misleid ook uzelf niet. Wacht u voor de huichelaars, maar word ook zelf geen schijnheilige. Niet ieder die zegt “Heer, Heer” zal het rijk der hemelen binnengaan.

Laat u niet door anderen misleiden. Houd uw ogen open. Deze woorden moeten wij ernstig nemen. Wij allen moeten voorzichtig zijn en wij moeten de valse profeten herkennen om hen te mijden. Zij zijn het echte gevaar voor ons geloof en uiteindelijk voor ons heil.

De valse profeten zijn zo gevaarlijk, niet alleen omdat zij een dwaalleer verspreiden – wat zij natuurlijk niet zeggen –, maar ook omdat zij in schaapskleren komen. Daardoor wordt het moeilijk om hen te herkennen. Dat wordt nog moeilijker wanneer zij van kleren veranderen wanneer hun dat schikt. Zo hebben zij vaak een milde stem en stellen geen eisen, maar zij kunnen ook met geweld hun eigen ideeën doorzetten. Ze zijn bereid om iedereen te ontvangen, zonder voorwaarden (bijvoorbeeld: gezamenlijke vieringen met protestanten), maar zij kennen geen genade voor de verdedigers van de gezonde leer (zo blijven vele kerken nog altijd gesloten voor de Tridentijnse Mis). Zij maken zich ernstige zorgen omdat de Kerk geen begrip voor andersdenkenden heeft, maar zij kunnen zelf de rechtgelovigheid niet verdragen. Dat alles leidt vele christenen in verwarring.

En wat zeggen de valse profeten? Hun leer schijnt vaak redelijk te zijn, en spreekt vele mensen aan. Heel vaak wordt de waarheid niet direct aangevallen, maar slechts genuanceerd of aangepast aan onze moderne tijden. Zo wordt er zelfs in de kerken, in plaats van God over de mens en de mensheid gesproken. Het aardse geluk vervangt het bovennatuurlijke. In plaats van de redding van de ziel wordt er gesproken over vrede, een harmonieuze samenleving en de ontwikkeling van de mensheid. Begrippen als ‘offer’ of ‘zelfverloochening’ worden overbodig gevonden of zelfs weggelachen, en vervangen door ‘zelfontplooiing’ en ‘zelfvervulling’. Langzamerhand worden de valse profeten de verkondigers van een nieuwe religie. En dat trekt veel mensen aan.

Hoe kunnen wij dan de valse profeten herkennen? Aan hun vruchten. Aan de vruchten herkent men de boom. Goede vruchten komen van een goede boom, slechte vruchten van een slechte boom. Beminde gelovigen, wij kunnen steeds duidelijker zien dat veel mensen naar deze valse profeten luisteren. Zij aanbidden de mens met zijn onbeperkte vrijheid. Zij noemen goed wat slecht is, geoorloofd wat verboden is, en deugd wat ondeugd is. De orde van de schepping wordt met voeten getreden. Zo worden met meerderheid van stemmen verschillende immorele zaken toegelaten of zwijgend getolereerd, waaronder abortus, euthanasie, onzedelijke en tegennatuurlijke verhoudingen.

De vruchten van de valse profeten zijn ook binnen de Kerk zichtbaar. Vele katholieken hebben een heel ander begrip van het geloof en de verlossing, van de verplichtingen tegenover God en Zijn Kerk gekregen. Zij roepen misschien “Heer, Heer” en zij denken echt gelovig te zijn, maar hun geloof komt niet met de overlevering van de Kerk overeen. Zij bedriegen zichzelf. Zij misleiden zichzelf door hun eigen ideeën na te volgen.

Beminde gelovigen, wij herkennen de bomen aan hun vruchten. Het is precies hetzelfde met ons geloof. Alleen een geloof dat zich in daden uit is vruchtbaar en waar. Het geloof uit zich in daden van Godsliefde en van naastenliefde. Zulk geloof moet zich uiten in gebed, in eredienst en in het onderhouden van alle geboden. De liefde tot onze naasten kan alleen waar zijn als zij uit de liefde tot God voortvloeit. Amen.