1 januari 2012

Preek voor de Octaafdag van Kerstmis (Nieuwjaarsdag)

Besnijdenis van de Heer

Epistel
Tit. 3, 4-7
Veelgeliefde, verschenen is de goedertierenheid en mensenliefde van God, onze Zaligmaker. Hij heeft ons gered - niet om werken van gerechtigheid, door ons verricht, maar louter uit barmhartigheid van Zijn kant - door een doopsel waarin wij werden herboren en vernieuwd door de Heilige Geest. Hij heeft Die immers overvloedig over ons uitgestort door Jezus Christus, onze Zaligmaker, opdat wij door Zijn genade gerechtvaardigd, erfgenamen zouden zijn met de hoop op eeuwig leven, in Christus Jezus, onze Heer.

Evangelie
Lc. 2, 21
In die tijd, toen er acht dagen verstreken waren, moest het Kind besneden worden; en men gaf Hem de naam Jezus, die de engel reeds genoemd had, voordat Zijn moeder Hem had ontvangen.

Preek
Het geheim dat wij vandaag vieren ligt geheel in de lijn van de menswording, als een eerste consequentie van Zijn gehoorzaamheid die Hij tot op het kruis heeft volgehouden. Op de achtste dag werd Hij besneden zoals de wet van Mozes voorschrijft voor alle joodse jongetjes.

Ook onze Heer en Zaligmaker volgt vanaf het begin de weg van de gehoorzaamheid aan Gods wet, als Zijn dienaar en eigendom, ofschoon Hij naar Zijn diepste wezen het goddelijk bestaan Zijn eigen mocht noemen. Het is dezelfde gehoorzaamheid aan de goddelijke wil, die Hem het doopsel van Johannes zal doen vragen, want zoals Hij Zelf zegt: “Zo past het ons alle gerechtigheid te vervullen”. En diezelfde gehoorzaamheid stelt Hem in staat de bekoring van satan soeverein af te wijzen. Satan had geen andere bedoeling dan Hem weg te houden van de door God gewilde kruisweg, die Hem tenslotte aan het kruis zou slaan; het kruis dat voor ons de verlossing zou brengen.

Het goddelijk Woord is niet in het algemeen mens geworden, maar in het bijzonder. Het is een bepaalde mens geworden: Jezus Christus. De besnijdenis vormt het onopvallende begin van een leven, dat geen andere geestelijke spijze zal kennen dan de Wil van de Vader. Het eerste Bloed van het Lam wordt geplengd, in onbekendheid, bij de besnijdenis, in een uithoek van de wereld. Het is hetzelfde Bloed dat de wereld zal verlossen op het kruis.

Beminde gelovigen, mocht de wereld slechts erkennen wat haar tot heil strekt en putten uit de volheid van de genade. Want God trekt Zijn gave – de genade van Kerstmis – niet terug, maar de mens bezit toch de mogelijkheid om zich er voor af te sluiten. Kerstmis is het mysterie van Gods genade en liefde, die in het kind Jezus voor alle mensen tastbaar en bereikbaar zijn geworden. Wij moeten echter goed tot ons laten doordringen dat de genade van God een aanbod is dat vraagt om een antwoord van de menselijke vrijheid: geloof, overgave en liefde. Daarom moet het Kerstfeest en zijn Octaaf voor ons, katholieken – Gods geliefde geroepenen –, ook het feest zijn van het antwoord op die liefde die God de wereld heeft bewezen door Zijn geboorte. Het antwoord daarop is God te gehoorzamen. Amen.