2 mei 2023

2 mei: Kerkwijding van de kathedraal te Haarlem, hoogfeest (125 jaar)

Gedachtenis: H. Athanasius, bisschop, belijder en kerkleraar

De kathedrale basiliek Sint Bavo te Haarlem.

Vandaag vieren wij de wijding van de hoofdkerk, de bisschopskerk, van ons bisdom, namelijk de kathedrale basiliek Sint Bavo te Haarlem. De kerk is ontworpen in eclectische en neoromaanse stijl door architect Joseph Cuypers, zoon van Pierre Cuypers, in de late negentiende eeuw. In het tweede deel van de bouwperiode was Cuypers in partnerschap verbonden met de architect Jan Stuyt. De kerk is gewijd aan de Heilige Bavo, de patroonheilige van de stad Haarlem, wiens verering afkomstig is uit de Beligsche stad Gent, waarmee Haarlem een handelsrelatie had. De bouw begon in 1895 en kwam gereed in 1930. Op 2 mei 1948 is de Sint-Bavokerk door paus Pius XII tot basiliek verheven. De kathedrale basiliek Sint Bavo is naar grootte de tweede Rooms-katholieke kerk van Nederland, na de Sint-Janskathedraal in Den Bosch.

De bouw van de torens en het voorportaal liet door geldgebrek tot 1927 op zich wachten. Cuypers was inmiddels geassocieerd met zijn zoon Pierre Cuypers jr, die een voorkeur had voor het expressionisme. Mogelijk heeft hij de torens ontworpen. Deze werden nooit geheel voltooid; de bekroningen, waarvoor talloze ontwerpen waren gemaakt, ontbreken. Het portaal is uitgevoerd in een combinatie van neogotische en neoromaanse vormen en is waarschijnlijk ontworpen door Jos Cuypers zelf. Dit deel van de kerk werd in 1930 voltooid.

In het epistel van vandaag krijgt de heilige Johannes in een visioen een zinnebeeldige voorstelling van de hemelse gelukzaligheid: hij ziet de woonstede van de zaligen, het nieuwe Jeruzalem, prachtig versierd op aarde neerdalen. Geen lijden zal ooit de vreugde van dit verblijf verstoren. Dit hemelse Jeruzalem is de zegevierende Kerk, waarvan onze kerkgebouwen hier op aarde een zinnebeeld zijn.

Het Evangelie vertelt ons het verhaal over de intrede van Jezus in het huis van Zacheus, dat door Zijn komst geheiligd werd. Ook onze kerken en kathedralen zijn heilige plaatsen, vanwege de plechtige wijding door de bisschop, de dagelijkse hernieuwing van Jezus' Kruisoffer op de altaren en door Zijn voortdurend verlbijf in het tabernakel.

Heilige Bavo, bid voor ons.