Informatiebulletin voor de maand juli is verschenen

Het Informatiebulletin is een gezamenlijke uitgave van de parochies H. Agnes en H. Jozef, gevestigd in de Sint-Agneskerk, centrum voor de traditionele Latijnse liturgie. Deze week verscheen de editie voor de maand juli, de maand die is toegewijd aan het Kostbaar Bloed van onze Heer Jezus Christus. Er is aandacht voor de priesterwijdingen binnen de Sint-Petrusbroederschap, de eerste Mis van neomist pater Daniel Bruckwilder FSSP, de tweemaandelijkse bijeenkomst van het Legioen Kleine Zielen en 450 jaar Martelaren van Gorcum, de 19 moedige mannen die in 1572 op een voorbeeldige wijze hun bloed voor de Heer hebben vergoten.

Het bulletin is op deze site te vinden onder het tabblad 'Informatiebulletin juli' of klik op onderstaande afbeelding. Ook bestaat de mogelijkheid om het blad elke maand gratis en in kleur per e-mail (klik hier) te ontvangen.

Klik op het symbool in de rechterbovenhoek van onderstaande afbeelding voor een vergrote weergave en om te kunnen bladeren.

Gij zijt Petrus

Tu es Petrus - Gabriel Fauré
uitgevoerd door Ensemble Vocal et Instrumental de Lausanne onder leiding van Michel Corboz

29 juni: H.H. Petrus en Paulus, apostelen, hoogfeest

Petrus heette aanvankelijk Simon, zoon van Jona (of Johannes). Zijn broer heette Andreas. Zij waren vissers op het moment dat Jezus hen vroeg Hem te volgen (Mc. 1,16-20). Van Jezus kreeg hij de bijnaam Petrus ('rots': Mt. 16, 18; Joh. 1, 42).

Uit de Evangeliën krijgt men de indruk dat hij een spontaan, hartelijk karakter had, ook met alle fouten van dien. Zo wilde hij niet dat Jezus hem de voeten waste, omdat dat slavenwerk was. Toen Jezus zei dat ze dan niet langer bij elkaar zouden horen, wilde hij ineens helemaal gewassen worden (Joh. 13, 6-9). Van de andere kant hield hij glashard vol Jezus niet te kennen, toen het hem te benauwd werd en hij tijdens Jezus' verhoor door omstanders werd herkend als een van Zijn leerlingen. Jezus had het hem in de vooravond nog voorzegd: "Eer de haan kraait, zul je me driemaal verloochend hebben" Toen er een haan kraaide, herinnerde Petrus zich Jezus' woorden en huilde bitter om zijn lafhartigheid (Mt. 26, 69-75). Als de leerlingen na Jezus' heengaan weer zijn gaan vissen en Hem herkennen op het strand, bedenkt Petrus zich geen moment, trekt zijn kleed aan, springt overboord en zwemt voor de boten uit naar Jezus toe (Joh. 21, 1-9). Deze Petrus is de prins der apostelen geworden (Joh. 21, 15-32).

In de eerste tien hoofdstukken van het bijbelboek ‘Handelingen van de Apostelen’ wordt verteld hoe Jezus’ leerlingen, en Petrus in het bijzonder, steeds meer bezield werden door Zijn Heilige Geest, en dus steeds meer op Jezus gingen lijken.

Eens kwam Petrus op een grote rondreis ook bij de leerlingen die in Lydda woonden, en trof daar een zekere Enéas aan, die reeds acht jaar wegens verlamming het bed moest houden. Petrus sprak tot hem: "Enéas, Jezus Christus geneest u, sta op en maak zelf uw bed in orde." Onmiddellijk stond hij op. Alle inwoners van Lydda en van de Saronvlakte zagen hem en bekeerden zich tot de Heer.

Dit verhaal doet denken aan de genezingen van lammen in de evangeliën: bij voorbeeld Marcus 2, 1-12, de lamme door het dak: Petrus' aanmaning hier "Maak uw bed in orde" herinnert enigszins aan Jezus' aanbeveling aan de lamme daar: "Neem uw bed op..." Het verhaal hier herinnert ons ook aan Johannes 5, 1-9, de genezing van de lamme in Betsaïda, doordat het aantal jaren van de verlamming uitdrukkelijk wordt genoemd: hier acht jaar bij Johannes 38 jaar.

Er leefde destijds in Joppe een leerlinge met name Tabita, wat in vertaling Dorkas, Gazelle, betekent. Zij was onuitputtelijk in het doen van goede werken en het geven van aalmoezen. Juist in die dagen was zij echter na een ziekte gestorven. Men waste haar en legde haar in een bovenvertrek. Omdat Lydda dichtbij Joppe ligt, stuurden de leerlingen, die gehoord hadden dat Petrus daar verbleef, twee mannen naar hem toe met het verzoek: "Kom zonder uitstel naar ons toe." Petrus ging aanstonds met hen mee. Bij zijn aankomst brachten ze hem in het bovenvertrek, waar alle weduwen wenend hem omringden en al de kleren en mantels lieten zien die Dorkas gemaakt had toen ze nog in hun midden was. Petrus deed allen naar buiten gaan, knielde neer en bad. Toen sprak hij, zich kerend naar het lijk: "Tabita, sta op." Zij opende de ogen, zag Petrus en ging overeind zitten. Hij reikte haar de hand en hielp haar opstaan. Vervolgens riep hij de heiligen en de weduwen en gaf haar levend aan hen terug.
Dit werd bekend in heel Joppe, zodat velen het geloof in de Heer aannamen. (Hand. 9, 32-42)

Dit verhaal doet sterk denken aan Jezus' opwekking van Jaïrus' dochtertje. De belangrijkste overeenkomst is natuurlijk dat een vrouw uit de dood wordt opgewekt. Maar er zijn nog enkele details. Net als Jezus stuurt Petrus allen naar buiten. Ze spreken bijna dezelfde woorden. Waar Jezus zei: "Talita koemi, sta op!", horen we Petrus zeggen: "Tabita, sta op!" Net als Jezus pakt Petrus de vrouw bij de hand om haar op te richten.

De conclusie moet bijna wel zijn, dat in Petrus Jezus Zelf aan het werk is; in Petrus zijn de tijden van het Evangelie teruggekeerd.

Het tweede deel van de Handelingen van de Apostelen vertelt voornamelijk hoe Paulus het christendom onder de heidenen verkondigt. Toch is het Petrus die het eerst een heiden, Cornelius, tot Christus brengt (Hand. 10). Na de verhuizing uit Jeruzalem vestigde hij zijn zetel in de Syrische stad Antiochië; weer later ging hij naar de hoofdstad van het Romeinse Rijk, Rome.

Beroemd is de legende 'Quo vadis?' Tijdens de christenvervolgingen onder keizer Nero, drongen de gelovigen erop aan dat Petrus de stad zou ontvluchten. Uiteindelijk gaf hij gehoor aan hun dringende bede. Aan de rand van de stad kwam hij echter Jezus Zelf tegen; Hij droeg Zijn kruis in de richting van Rome. Verbijsterd vroeg Petrus "Quo vadis? Waar gaat U heen, Meester?" Waarop Jezus antwoordde: "Ik ga naar Rome om opnieuw gekruisigd te worden." Toen begreep Petrus dat hij er verkeerd aan deed de stad te ontvluchten; hij moest bij zijn mensen blijven. Hij keerde terug, en werd inderdaad enige tijd later gearresteerd en net als zijn Heer tot de kruisdood veroordeeld. Hij vond van zichzelf dat hij maar weinig op Jezus geleek. Daarom vroeg hij de gunst om met het hoofd naar beneden gekruisigd te worden.

Nero liet de twee kopstukken onder de christenen, de apostelen Petrus en Paulus arresteren door een zekere Paulinus. Deze wierp de twee in de gevangenis en droeg de bewaking op aan Processus en Martinianus. Maar Petrus wist deze wachters tot Christus te bekeren. Omdat er in de gevangenis geen water voorhanden was om hen te dopen, keerde Petrus in tot gebed en op hetzelfde moment sprong er een fontein op uit de stenen vloer. Nu openden de voormalige bewakers de deuren van de gevangenis voor hen en gaven hun de vrijheid terug. Later, na de marteldood van Petrus en Paulus, kwam hun dat eveneens op de doodstraf te staan: op last van Nero werd hun met het zwaard het hoofd afgehakt.

Op uitdrukkelijk aandringen van zijn medegelovigen nam Petrus de vlucht en ging op weg om de stad Rome te verlaten. Maar bij één van de stadspoorten aangekomen - op die plaats staat nu de kerk van Maria Onderweg - kwam Christus hem tegemoet. Hij sprak: "Maar Heer, waar gaat U heen (Quo vadis)?" Waarop de Heer antwoordde: "Ik ga naar Rome om opnieuw gekruisigd te worden." Petrus herhaalde: "Opnieuw gekruisigd?" "Ja". Daarop hernam Petrus: "Maar dan ga ik terug, Heer, om samen met u gekruisigd te worden." Daarop steeg de Heer weer ten hemel. Petrus bleef in tranen achter.

Hij begreep dat het uur van zijn marteldood geslagen had. Hij ging terug de stad in. Daar werd hij onmiddellijk gegrepen door de politie van Nero. Hij werd voor de stadhouder, Agrippa, geleid. Linus vertelde later dat Petrus' gelaat straalde van vreugde.

Linus was één van Petrus' leerlingen: hij zou hem opvolgen als bisschop van Rome, de belangrijkste van alle bisschoppen.

De stadhouder zei tot hem: "Dus u bent die man die er vreugde in vindt om temidden van het lagere volk te wonen? En die de vrouwen van de achterbuurten weghoudt van hun man in bed?" Waarop Petrus ten antwoord gaf: "Mijn enige vreugde vind ik in het kruis van mijn Heer." Omdat hij vreemdeling was, werd hij veroordeeld tot de doodstraf aan het kruis. Paulus daarentegen was Romeins staatsburger: hij werd veroordeeld tot onthoofding door het zwaard.

Dionysius (bijgenaamd 'de Areopagiet') schrijft een brief aan Paulus' leerling Timotheus over Paulus' dood. Daarin vertelt hij hoe de menigte, bestaande uit heidenen en joden, niet moe werd hen beiden, Petrus en Paulus, in het gezicht te spuwen en te slaan waar ze hen maar raken konden.

Op het moment dat ze van elkaar gescheiden werden, zei Paulus tegen Petrus: "De vrede zij met jou; jij bent de rots waarop de kerk gebouwd is; jij bent herder van Jezus' schapen." En Petrus zei tegen Paulus: "Ga in vrede, jij bent de verkondiger van de waarheid en van de blijde boodschap; jij bent de doorgever van het heil aan alle rechtvaardigen."

Deze passage roept allerlei teksten uit het Evangelie op. Ten eerste worden we herinnerd aan de gebeurtenis dat Petrus tegen Jezus zegt: "Gij zijt de Christus (Messias), de Zoon van de levende God." Jezus had toen op Zijn beurt gereageerd: "En jij, Simon, jij bent Petrus, rots, en op deze steenrots zal Ik mijn Kerk bouwen." Jezus en Petrus hebben elkaar toen over en weer 'bevestigd' in wat ze ten diepste waren. Nu doen Petrus en Paulus hetzelfde ten aanzien van elkaar.

De woorden waarmee ze dat doen, slaan op eerdere gebeurtenissen. Na zijn verrijzenis is Jezus eens aan Petrus en Johannes verschenen. Jezus vroeg bij die gelegenheid aan Petrus tot drie keer toe of hij Hem beminde. Dat maakte Petrus bedroefd, want het herinnerde hem aan zijn drievoudige verloochening, in de nacht van Jezus' arrestatie en veroordeling: "Simon, bemin je mij?" Tot drie keer toe. Telkens als Petrus geantwoord had "Ja Heer, U weet dat ik U bemin" zei Jezus "Hoed mijn schapen!" Naar die woorden van Jezus verwijzen nu Paulus' woorden: "Jij bent de herder."

Op dezelfde manier bevestigt Petrus Paulus in het feit dat hij Gods woord heeft verkondigd onder de heidenen. Daarover was destijds het meningsverschil gegaan.

Daarop ging Dionysius met zijn meester Paulus mee. De twee apostelen zijn immers op gescheiden plaatsen ter dood gebracht. Toen Petrus geconfronteerd werd met het kruis waaraan hij zou komen te hangen, zei hij: "Mijn meester is vanuit de hemel op aarde neergedaald; vervolgens is Hij verheven aan het kruis. Mij heeft hij geroepen om van de aarde op te gaan naar de hemel. Daarom wil ik gekruisigd worden met mijn hoofd naar de aarde en mijn voeten naar de hemel. Kruisig mij dus met mijn hoofd omlaag, want ik ben niet waardig op dezelfde manier te sterven als mijn Meester, Jezus." Dat gebeurde. Men draaide het kruis ondersteboven, zodat hij met zijn hoofd naar beneden kwam te hangen en met zijn voeten naar de hemel.

De medegelovigen waren woedend op Nero; ze riepen dat ze zijn dood wilden, van hem en van zijn stadhouder. Maar Petrus smeekte hun zijn martelaarschap niet tegen te houden. Daarom opende God de ogen van al degenen die hem beweenden. En zie, nu zagen zij engelen staan met kronen van rozen en lelies in de hand; en Petrus stond erbij; Christus reikte hem een boek over en hardop las hij wat er in stond. De apostel aan het kruis bemerkte dat zij al zijn heerlijkheid aanschouwden. Voor een laatste maal beval hij zichzelf aan in hun gebeden. Daarop gaf hij de geest. Twee van zijn leerlingen, Marcellus en Apuleus, haalden hem van het kruis af en begroeven hem na hem met geurige kruiden gebalsemd te hebben.

In Rome begint het feest van Petrus en Paulus met de pontificale vespers op 28 juni in de basiliek van Sint Paulus buiten de Muren. Op de dag zelf viert de Paus de hoogmis in de Sint-Pietersbasiliek, boven het graf van Sint Petrus. Tijdens deze plechtigheid legt hij bij de nieuw benoemde metropolieten (aartsbisschoppen) het pallium op. De Evangelielezing van deze Mis is genomen uit het Mattheüs-evangelie (16, 13-19). Daarin zegt Jezus dat Simon de steenrots is (Tu es Petrus) op wie Hij Zijn Kerk zal bouwen.

Salve Regina (Pachelbel) - All Angels

27 juni: Onze Lieve Vrouw van Altijddurende Bijstand

Op 27 juni viert de Kerk de feestdag van onze lieve Vrouw van Altijddurende Bijstand. De bekende Maria-icoon – die ook in onze kerk aanwezig is – is in 1866 door paus Pius IX aan de redemptoristen toevertrouwd met de opdracht om de devotie tot Maria onder deze eretitel wereldwijd te verspreiden.

Gebed

O Moeder van Altijddurende Bijstand,
ik kom tot u met een kinderlijk vertrouwen.
Verwerf voor mij van uw goddelijk Kind
die deugden die ik nodig heb om heilig te leven
en heilig te sterven.
Verkrijg voor mij een hart,
dat Jezus bovenal liefheeft
en zich voor de naaste weet op te offeren;
een hart, welks vertrouwen op Gods vaderlijke voorzienigheid
door niets aan het wankelen wordt gebracht,
dat bij moeilijkheden nooit moedeloos wordt,
maar edelmoedig zich aan Gods heilige Wil onderwerpt;
een hart dat berouw voelt over bedreven fouten
zonder kleinmoedig te worden;
een hart gelijkvormig aan het Hart van uw goddelijk Kind.
Steun mij, o Moeder van Altijddurende Bijstand,
in mijn zwakheid, verlicht mij in twijfels,
troost mij in moedeloosheid.
Wees gij, o Maria, voor mij een Moeder
in alle omstandigheden,
ik wil steeds uw kind blijven.
Amen.

Bekering

Jezus ging aan tafel met (publieke) zondaars en tollenaars, niet omdat hij 'inclusief' wilde zijn, of tolerant of alles maar goed vond. Hij at met hen om hen op te roepen tot bekering naar een vruchtbaar leven, om aan zichzelf te versterven en voor Hem te gaan leven.

Hij roept ook ons op tot verandering van leven, en niet tot bevestiging in de zonde of van de eigen identiteit.

Junimaand - Heilig-Hartmaand: De wereldzee verheft haar woeste baren

De wereldzee verheft haar woeste baren,
de storm breekt los op 't uitgestrekte meer.
En wij, verschrikt door alle die gevaren,
wij vallen hier voor Uwe voeten neer.

Refrein
O God van vrede,
reik ons Uw hand,
aanhoor onze gebeden
voor Kerk en vaderland.

Uw Heilig Hart verschijnt in 't diepe duister.
Het geeft ons troost, en lenigt onze smart.
't Verschijnt, omstraald van glorie en van luister,
al onze hoop is in Uw Heilig Hart.

Ja, christ'nen, hoop in 't midden der gevaren,
hoopt en betrouwt in deze duis'tre nacht.
Rond 't Heilig Hart, daar zullen wij ons scharen,
het Heilig Hart dat geeft ons moed en kracht.

O Heilig Hart, zo minnend en zo machtig,
bescherm Uw Kerk, in 't dringende gevaar.
O Heilig Hart, wees Uw beloft' indachtig,
de poort der hel vermag niets tegen haar.

Junimaand - Heilig-Hartmaand: Zie naar het Heilig Hart van Jezus

Zie naar het Hart dat de mensen zo innig liefheeft
dat Het Zich niets heeft gespaard om van Zijn liefde te getuigen.

Heilig Hart van Jezus tot H. Margaretha-Maria Alacoque

Derde zondag na Pinksteren

De barmhartige Christus door Juan Martinez Montanes (1603)

Epistel
Petr. 5, 6-11
Veelgeliefden, buigt u nederig onder de machtige hand van God; dan zal Hij u verheffen op de dag van de bezoeking. Werpt al uw bezorgdheid op Hem; want Hij draagt zorg voor u. Weest op uw hoede, en blijft waakzaam; want uw vijand, de duivel, gaat rond als een brullende leeuw, en zoekt, wie hij kan verslinden; weerstaat hem door de kracht van uw geloof, en bedenkt, dat uw christenbroeders over de gehele wereld hetzelfde lijden treft. Maar de God van alle genade, die ons heeft geroepen tot Zijn eeuwige glorie in Christus Jezus, Hij zal ons na een weinig lijden tot volmaaktheid brengen, ons versterken en bevestigen. Aan Hem de glorie en de opperheerschappij in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Evangelie
Lc. 15, 1-10
In die tijd kwamen de tollenaars en de zondaars tot Jezus, om naar Hem te luisteren. Maar de farizeën en schriftgeleerden morden en zeiden: Deze man ontvangt zondaars en eet met hen! Doch Hij hield hun de volgende gelijkenis voor: Wie van u, die honderd schapen heeft, en er één van verliest, laat niet de negenennegentig in de woestijn achter, om het verlorene te zoeken, tot hij het vindt? En als hij het gevonden heeft, legt hij het vol vreugde op zijn schouders, en thuisgekomen roept hij vrienden en buren bijeen en zegt hun: Verheugt u met mij, want ik heb mijn schaap teruggevonden, dat verloren was! Ik zeg u: zó zal er meer vreugde zijn in de hemel over één zondaar, die zich bekeert, dan over negenennegentig rechtvaardigen, die geen bekering nodig hebben! Of welke vrouw, die tien drachmen bezit, en er één drachme van verliest, zal niet de lamp aansteken, en het huis uitvegen, en zorgvuldig zoeken, tot zij ze vindt? En als zij ze gevonden heeft, roept zij vriendinnen en buren bijeen en zegt: Verheugt u met mij; want ik heb de drachme teruggevonden, die ik verloren had! Zó - zeg Ik u - zal er vreugde zijn bij de engelen Gods over één zondaar, die zich bekeert!

Overweging
In het epistel van vandaag spoort Sint Petrus ons aan tot geduld en tot vertrouwen. “Vernedert u dus onder Gods machtige Hand”, zegt hij, “opdat Hij u te Zijner tijd moge verheffen.” Verheven zullen wij worden in Jezus Christus, dus werpen wij al onze bekommernis op Hem, want Hij draagt zorg voor ons. Zien wij toch naar Christus en dragen wij aan Hem alles op, en zijn wij geduldig bij het dragen van ons eigen kruis.

Het lijden is, net zoals een bekoring, een gelegenheid tot overwinning of tot nederlaag. Een reden te meer om in gebed en in de eenzaamheid met God de kracht te zoeken tot aanvaarding van hetgeen waaraan wij toch niet kunnen ontsnappen: het lijden in ons aardse bestaan. Niet het lijden kunnen wij weghalen, maar de manier waarop wij daarmee omgaan. Wij kunnen het lijden vruchtbaar maken doordat wij daarin een gemeenschap met Jezus zoeken, doordat wij het lijden dragen in liefde, uit dankbaarheid voor onze verlossing. Wij kunnen deze vruchtbare realiteit ook afwijzen en bitterheid over ons aardse bestaan opwekken. Deze laatste keuze geeft geen toegang tot Gods levengevende gemeenschap, het eeuwig leven, maar verlokt de mens tot compensatie van het lijden door allerlei plezierzucht, en maakt hem blind voor het hogere doel van het menselijk leven. Dat doel is om reeds tijdens het aardse leven de gemeenschap met God te zoeken en om dit huidige leven te heiligen met de genade die God geeft door het leven in de Kerk, het Lichaam van Christus. Dit lichaam opent voor ons een oneindige geestelijke rijkdom en werkelijkheid.

Want verenigd in het mystieke lichaam brengen wij een gezamenlijk offer, dat allen ten goede komt. Ons lijden, geheiligd door de verheven vriendschap met Christus, helpt om hen te heiligen, die nog niet geloven, en om hen die in het lijden geen zin zien tot Christus en tot God te voeren. Op deze wijze wordt al het lijden dat ons ongevraagd overkomt een uitmuntend apostolaat. Dit is de wonderbare uitwerking van onze eenheid met Christus Die Zelf voor alle tijden en voor alle mensen heeft geleden. Hij vraagt van ons dat wij ons lijden met geduld en met liefde dragen, want de vrucht van het lijden is de verlossing.

Junimaand - Heilig-Hartmaand: Cor arca legem

Latijn Cor, arca legem continens Non servitutis veteris, Sed gratiae, sed veniae, Sed et misericordiae. Cor, Sanctuarium novi Intemeratum foederis, Templum vetusto sanctius, Velumque scisso utilius. Te vulneratum caritas Ictu patenti voluit; Amoris invisibilis Ut veneremur vulnera. Hoc sub amoris symbolo Passus cruenta, et mystica, Utrumque sacrificium Christus Sacerdos obtulit. Iesu, tibi sit gloria, Qui corde fundis gratiam, Cum Patre et almo Spiritu, In sempiterna saecula. Amen.

Nederlands O Hart, Gij ark die de Wet bevat, niet van de oude dienstbaarheid, maar van genade, toegeeflijkheid, en van barmhartigheid. O Hart, Gij vlekkeloos heiligdom van het nieuwe verbond, Gij tempel, heiliger dan de oude, en sluier, gunstiger dan die van weleer. Liefde wilde dat U gewond raakte; door de speerstoot geopend, opdat we de wonden van een onzichtbare liefde zouden vereren. Onder dit symbool van liefde, na bloedige en mystieke kwellingen te hebben ondergaan, die geofferd werden door Christus, de Priester. O Jezus, aan U zij de heerlijkheid, die genade uitstort van Uw hart, met de Vader en de liefdevolle Geest tot in de eeuwigheid. Amen.

Junimaand - Heilig-Hartmaand: Fornax ardens caritatis

Hart van Jezus, gloeiende oven van liefde, ontferm U over ons.

25 juni: Geboorte van de heilige Johannes de Doper, hoogfeest

Epistel
Jes. 49, 1-3, 5-7
Luistert, gij, eilanden, en geeft acht, gij, volken in de verte. De Heer heeft mij geroepen, toen mijn moeder mij nog droeg; vanaf de schoot van mijn moeder dacht Hij reeds aan mij. En Hij maakte mijn mond als een scherpsnijdend zwaard; met de schaduw van Zijn hand heeft Hij mij beschut. En Hij heeft mij behandeld als een uitgelezen pijl; in Zijn pijlkoker heeft Hij mij weggeborgen. En Hij sprak tot mij: Mijn knecht zijt gij, Israël, want aan u zal ik Mij verheerlijken. En nu, spreekt de Heer, Die vanaf de moederschoot mij vormde tot Zijn knecht: Zie, Ik heb u gesteld tot een licht voor de volken, opdat gij Mijn heil zou zijn tot aan het einde der aarde. Koningen zullen het zien, en vorsten zullen opstaan en zich nederwerpen in aanbidding ter wille van de Heer, de Heilige van Israël, Die u heeft uitverkoren.

Evangelie
Lc. 1, 57-68
Voor Elisabeth brak de tijd aan, dat zij moeder zou worden; en zij schonk het leven aan een zoon. En haar buren en verwanten vernamen, dat de Heer haar in hoge mate begenadigd had, en zij verheugden zich met haar. En het geschiedde op de achtste dag, dat men het kind kwam besnijden; en men wilde het de naam geven van zijn vader, Zacharias. Maar zijn moeder nam het woord en zei: Neen, hij moet Johannes heten. Doch zij antwoordden haar: Er is niemand in uw familie, die zo heet. Toen vroeg men met gebaren aan zijn vader, hoe hij hem wilde noemen. En deze vroeg om een schrijfbordje en schreef: Johannes is zijn naam. En allen verwonderden zich. Maar op hetzelfde ogenblik ging zijn mond en zijn tong weer los, en hij sprak en verheerlijkte God. En al hun buren werden door vrees bevangen; en door geheel het bergland van Judea werden al deze dingen bekend. En allen, die het hoorden, dachten er over na en zeiden: Wat zal er uit dit kind nog worden? Inderdaad, de hand des Heren was met hem. En zijn vader Zacharias werd vervuld met de Heilige Geest, en hij sprak dit profetisch woord: Gezegend zij de Heer, de God van Israël, want Hij heeft Zijn volk bezocht en het verlossing gebracht.

Overweging
Vandaag viert de Kerk de geboorte van de heilige Johannes de Doper, de voorloper van Jezus Christus, de Messias. Van geen enkele heilige wordt de geboorte gevierd (alleen van de heilige maagd Maria en van Jezus Zelf), maar wel van Johannes, omdat hij reeds voor zijn geboorte door God werd geheiligd. Hij is de grootste onder de profeten, de man door God gezonden. Hij doopte in de Jordaan een doopsel van bekering en kondigde aan: "Na mij komt Iemand Die groter is dan ik; ik ben zelfs niet waard de riem van Zijn sandaal los te maken" (dat was nederig slavenwerk!).

Hij zag zijn optreden zelf als baanbrekend werk voor de Messias. Deze herkende hij in Jezus op het moment dat hij Hem doopte, althans zo zeggen de drie evangelisten Mattheüs, Marcus en Lucas. De vierde, Johannes, suggereert dat Johannes Jezus al eerder kende. Immers, toen Jezus voorbijging, duidde hij Hem aan als het Lam Gods. (Op de afbeelding hierboven wijst Johannes de Doper het Lam Gods aan.)

Er is ook wel iets voor te zeggen dat Johannes Jezus al kende, want bij Lucas lezen we dat Johannes' moeder, Elisabeth, een bejaarde nicht van Jezus' moeder was. Toen Maria van de engel Gabriël de boodschap ontving dat zij van Gods Geest een kind zou krijgen en vroeg hoe dat mogelijk was daar ze geen omgang had met een man, antwoordde de engel: "Bij God is alles mogelijk. Zelfs uw nicht Elisabeth, die onvruchtbaar heette, is al in haar zesde maand." Daarop snelde Maria naar Elisabeth toe om haar in de laatste maanden voor de geboorte ter zijde te staan. Bij de begroeting tussen beide vrouwen - zo schrijft Lucas diepzinning en prachtig - sprong het kind op in de schoot van Elisabeth; dat was voor Elisabeth voldoende om te beseffen dat zij hier te doen had met de aanstaande moeder van de Messias.

Ook Johannes' geboorte was aangekondigd door de engel Gabriël, en wel aan zijn vader Zacharias op het moment dat hij zich als priester in het heilige vertrek van de tempel bevond en aan het oog van het volk onttrokken was. Ook hij vroeg hoe zoiets kon, daar hij en zijn vrouw onvruchtbaar waren gebleken. Ook hij had als antwoord gekregen dat voor God niets onmogelijk is; hij kreeg bovendien een teken van de waarheid mee: hij zou niet kunnen spreken tot aan de geboorte van het kind, dat hij Johannes moest noemen. Want dit kind zou zijn naam meer dan waarmaken.

Toen het kind geboren was en men aan Zacharias vroeg hoe het moest heten, moest hij gebruik maken van een schrijftabletje om te antwoorden: "Johannes moet het heten." Op dat moment werd hem het vermogen tot spreken teruggegeven. De buren, familie en bekenden stonden verbaasd, want er was niemand in de familie die zo heette.

Junimaand - Heilig-Hartmaand: Oefening van eerherstel aan het Allerheiligste Hart van Jezus

Allerzoetste Jezus, Uw onmetelijke liefde tot de mensen wordt met zo grote onverschilligheid, onachtzaamheid en minachting op de meest ondankbare wijze beantwoord.
Zie ons neergeknield voor Uw altaar; wij willen de zondige nalatigheid van de mensen en de smaad, die Uw allerbeminnelijkst Hart overal wordt aangedaan, naar best vermogen herstellen door een bijzondere eerbetuiging.
Wij zijn echter indachtig, dat ook wij ons aan zulk een onwaardige bejegening wel eens hebben schuldig gemaakt. Wij gevoelen daarover het diepste berouw en roepen Uw barmhartigheid af op de eerste plaats over onzelf. Wij willen door vrijwillige boete niet alleen onze eigen slechte daden goedmaken, maar ook de slechte daden van hen, die ver zijn afgedwaald van de weg ter zaligheid, - die volharden in hun ontrouw en weigeren, U als Herder en Leidsman te volgen, - of die hun doopbeloften met voeten treden en het zoete juk van Uw geboden hebben afgeworpen. Wij willen eerherstel geven voor deze betreurenswaardige misdrijven, zowel voor alle gezamenlijk als voor de misdaden van ieder van ons in het bijzonder: voor de tuchteloosheid en schandelijkheid van leven en levensopvatting; voor zoveel arglistigheid, waarmee men de zielen van onschuldigen belaagt; voor het schenden der feestdagen; voor de verfoeilijke verwensingen tegen U en Uw heiligen; voor het belasteren van Uw plaatsbekleder op aarde en van de priesterlijke stand; voor de onverschilligheid en de afschuwelijke heiligschennissen ten opzichte van het sacrament van de goddelijke liefde en eindelijk voor de openbare misdrijven van de volken, die zich verzetten tegen de rechten en het leergezag van de Kerk, die Gij hebt gesticht.
Konden wij met ons bloed al deze misdrijven uitwissen! Intussen bieden wij U, tot eerherstel van de geschonden goddelijke eer, de voldoening aan, die Gij eens op het kruis aan de Vader hebt gebracht en die Gij op onze altaren dagelijks blijft hernieuwen. Wij verenigen ons daarbij met de voldoeningen van de Moedermaagd, van alle heiligen en van alle vrome christenen. Wij beloven U van harte, eerherstel te geven zowel voor onze eigen vroegere zonden als voor die van anderen, en voor de onverschilligheid ten opzichte van Uw overgrote liefde. Dat zullen wij doen, voorzover het ons met de hulp van Uw genade mogelijk is, door een vast geloof, door een reine levenswandel, door nauwgezette naleving van de voorschriften van het evangelie, vooral van het gebod van de liefde. Ook zullen wij de beledigingen, die men U nog zal willen aandoen, naar best vermogen verhinderen en zo vele mensen als ons mogelijk is tot Uw dienst brengen.
Allergenadigste Jezus, wij smeken U, aanvaard de hulde van onze vrijwillige voldoening door de voorspraak van de heilige maagd Maria, die U het meeste eerherstel bracht. Schenk ons de grote genade van de eindvolharding, zodat wij U tot onze dood volkomen getrouw blijven dienen. En geef, dat wij tenslotte mogen bereiken het vaderland, waar Gij als God met de Vader en de Heilige Geest leeft en heerst in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Paus Pius XI

Junimaand - Heilig-Hartmaand: H. Margaretha-Maria Alacoque over het Heilig Hart van Jezus

Houd vast aan het Heilig Hart van Jezus
en laat al het andere aan Hem over.

H. Margaretha-Maria Alacoque

Heilig Hart van Jezus, hoogfeest

Almachtige Vader, eeuwige God, U hebt gewild dat Uw eniggeboren Zoon,
hangende aan het Kruis, door de lans van een soldaat werd doorstoken,
opdat het geopend Hart, schatkamer van de goddelijke vrijgevigheid,
stromen van erbarming en genaden over ons zou uitstorten,
en dat dit Hart, dat nooit ophoudt zich te ontvlammen uit liefde tot ons,
een rustplaats zou zijn voor de vromen
en aan de boetvaardigen een veilige toevlucht zou bieden.

Litanie van het Heilig Hart van Jezus

Heer, ontferm U over ons. Christus, ontferm U over ons.
Heer, ontferm U over ons, Christus, aanhoor ons. Christus, verhoor ons.
God, hemelse Vader, ontferm U over ons.
God Zoon, Verlosser van de wereld, ontferm U over ons.
God, Heilige Geest, ontferm U over ons.
Heilige Drievuldigheid, één God, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, de Zoon van de eeuwige Vader, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, door de Heilige Geest in de schoot van de Moedermaagd gevormd, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, wezenlijk verenigd met het Woord van God, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, oneindige majesteit, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, heilige tempel van God, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, woontent van de Allerhoogste, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, huis van God en poort van de hemel, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, gloeiende oven van liefde, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, schatkamer van gerechtigheid en van liefde, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, vol goedheid en liefde, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, peilloze diepte van alle deugden, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, alle lofprijzingen overwaardig, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, Koning en middelpunt van alle harten, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, waarin alle schatten zijn van wijsheid en van wetenschap, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, waarin de Godheid in alle volheid woont, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, waarin de Vader Zijn welbehagen heeft gesteld, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, dat ons allen deelgenoot hebt gemaakt van Uw oneindige rijkdom, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, verlangen van de eeuwige heuvelen, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, geduldig en groot in barmhartigheid, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, mild voor allen, die U aanroepen, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, bron van leven en van heiligheid, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, verzoening voor onze zonden, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, van versmadingen verzadigd, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, om onze misdaden gebroken, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, gehoorzaam geworden tot de dood, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, met een lans doorstoken, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, bron van alle troost, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, ons leven en onze verrijzenis, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, onze vrede en onze verzoening, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, slachtoffer voor de zondaars, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, heil van hen, die op U hopen, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, hoop van ben, die in U sterven, ontferm U over ons.
Hart van Jezus, hoogste Vreugde van alle heiligen, ontferm U over ons.
Lam Gods, Dat de zonden van de wereld wegneemt, spaar ons, Heer.
Lam Gods, Dat de zonden van de wereld wegneemt, verhoor ons, Heer.
Lam Gods, Dat de zonden van de wereld wegneemt, ontferm U over ons.
Jezus, zachtmoedig en nederig van Hart, maak ons hart gelijkvormig aan Uw Hart.

Laat ons bidden. Almachtige, eeuwige God, sla Uw blikken op het Hart van Uw zeer beminde Zoon en op de lofprijzingen en voldoeningen, die Hij U heeft gebracht in naam van de zondaars. Laat U verzoenen en schenk vergiffenis aan hen, die Uw barmhartigheid afsmeken, in de Naam van dezelfde Jezus Christus, Uw Zoon, Die als God met U leeft en heerst in de eenheid met de Heilige Geest, in alle eeuwen der eeuwen. Amen.

Junimaand - Heilig-Hartmaand: Cor Iesu Sacratissimum

Junimaand - Heilig-Hartmaand: Door zovele lieve kleinen

Door zovele lieve kleinen
wordt Gij, Jezus, niet bemind.
Kom ze spijzen, Vriend der reinen.
Word hun Koning, Kindervriend.

Refrein
Koning van de zielen die U minnen, hosanna.
Koning van de christen-huisgezinnen, hosanna.
Jezus, Opperkoning van de maatschappij, U aanbidden wij.
Heilig Harte van Jezus, ons toekome Uw Rijk.

In zo menig mensenwoning
wordt Gij, Jezus, niet bemind.
Treed er binnen, word er Koning,
liefderijke Mensenvriend.

Ach, en in zovele landen
wordt Gij, Jezus, niet bemind.
Word nu Koning aller standen,
wees de grote Volkenvriend.

Zalige Edward Poppe

Junimaand - Heilig-Hartmaand: Votiefmis ter ere van Jezus Christus, de eeuwige Priester

Als de heilige Mis wordt gevierd, dan opent zich de hemel,
en Jezus Christus, onze Eeuwige Hogepriester,
is aanwezig met Zijn geofferde Lichaam,
met Zijn vergoten Bloed,
met Zijn barmhartig Hart, waarin zonder ophouden de vlam van Zijn totale overgave
aan de Vader voor de redding van de mensheid brandt.
Dus tijdens deze Mis kijken we spiritueel naar de levende Christus
met Zijn wonden, Zijn heerlijke en stralende wonden
als goddelijke diamanten.
Het mysterie van de heilige Mis toont ons de waarheid
dat Jezus Christus onze Hogepriester is,
Die eeuwig leeft om onze Middelaar te zijn. (Hebr. 7, 25)

Adoro Te Devote

Het boek Exodus verhaalt over het braambos dat in lichterlaaie stond en toch niet werd verteerd. Mozes, die in de omtrek zijn kudde weidde, wil het wondere schouwspel wat nader bezien, maar God roept hem uit het braambos toe: "Ga niet verder en doe uw schoeisel uit, want de plaats waar gij staat is heilige grond." Toen bedekte Mozes zijn gelaat, want hij durfde niet naar God opzien. (Ex. 3, 1-6)

Ook het boek Tobias leert eerbied voor het heilige. Na een lange reis in het land der Meden keerde Tobias naar zijn ouders terug. Zijn reisgezel, die hem onderweg voor alle onheil had behoed, genas ook Tobias' vader van zijn blindheid. Toen zij hem de helft van hun bezit wilden geven, zei de reisgezel: "Ik ben de engel Rafaël, één van de zeven die voor 's Heren aanschijn staan." Zij schrokken hevig en wierpen zich sidderend neer, met het gelaat op de grond. En nadat Rafaël was heengegaan, bleven zij nog drie uur lang diep gebogen liggen, en loofden God. (Tob. 4-12)

Het brandende braambos, de engelen die de weerglans zijn van Gods glorie, en de vele tekens in de Heilige Schrift van Gods aanwezigheid, zij zeggen hetzelfde als de Godslamp in onze kerk. Maar wij zijn aan deze stille vlam gewoon geraakt en zien haar betekenis niet meer: in het tabernakel is Christus werkelijk aanwezig.

Wie dat beseft knielt huiverend neer en bidt: Adoro Te devote, latens Deitas, quae sub his figuris vere latitas. (Vroom aanbid ik U, verscholen God, waarachtig verborgen onder deze gedaanten.)

Latijn Adoro te devote, latens Deitas, Quæ sub his figuris vere latitas; Tibi se cor meum totum subjicit, Quia te contemplans totum deficit. Visus, tactus, gustus in te fallitur, Sed auditu solo tuto creditur. Credo quidquid dixit Dei Filius; Nil hoc verbo veritátis verius. In cruce latebat sola Deitas, At hic latet simul et Humanitas, Ambo tamen credens atque confitens, Peto quod petivit latro pœnitens. Plagas, sicut Thomas, non intueor: Deum tamen meum te confiteor. Fac me tibi semper magis credere, In te spem habere, te diligere. O memoriale mortis Domini! Panis vivus, vitam præstans homini! Præsta meæ menti de te vívere, Et te illi semper dulce sapere. Pie Pelicane, Jesu Domine, Me immundum munda tuo sanguine: Cujus una stilla salvum facere Totum mundum quit ab omni scelere. Jesu, quem velatum nunc aspicio, Oro, fiat illud quod tam sitio: Ut te revelata cernens facie, Visu sim beátus tuæ gloriæ. Amen.

Nederlands Devoot aanbid ik U, verborgen God, Die U verbergt in deze schijn; met heel mijn hart ben ik Uw dienaar, bij Uw beschouwing ben ik niets. Gezicht en tast en smaak vergissen zich in U, alleen bij woorden staat nog ons geloof; de woorden van Gods Zoon zijn mijn geloof: geen waarheid sterk dan dit woord der Waarheid. Alleen de godheid was verbrogen aan het Kruis, maar hier verbergt zich ook de mensheid; toch blijf ik beide prijzen en geloven, en vragen, wat de goede rover vroeg. Ik zie geen wonden, als eens Thomas deed, maar U, mijn God, zal gelden mijn geloof. Laat mij in U steeds meer geloven, op U vertrouwen, U beminnen. Gedachtenis aan 's Heren dood, o Brood des levens, levenwekker voor de mens, wil in mijn geest Uw leven storten, in U ook steeds mijn vreugd doen zijn. O Pelikaan vol liefde, Jezu Heer, wil mij, onreine, wassen in Uw Bloed, want iedere druppel draagt in zich de reinheid voor al 's werelds zonden. Jezu, Die mijn oog gesluierd ziet, ik bid U, laat gebeuren wat ik diep verlang: U eens te zien met ongedekt gelaat, geluk te vinden in aanschouwing van Uw glorie. Amen.

Pie Pelicane, Jesu Domine

Pie Pelicane, Jesu Domine,
Me immundum munda tuo sanguine,
Cujus una stilla salvum facere
Totum mundum quit ab omni scelere.

Pelikaan der zielen, Here Jezus zoet,
reinig mij, onreine, door Uw goddelijk Bloed,
waarvan reeds één druppel 't hele mensenrijk,
zuiveren kan, bevrijden van der zonden slijk.

Uit: Hymne 'Adoro Te devote' door H. Thomas van Aquino

Tweede zondag na Pinksteren

Epistel
1 Joh. 3, 13-18
Veelgeliefden, wilt u niet verwonderen, als de wereld u haat. Wij weten, dat wij zijn overgebracht van de dood naar het leven, daar wij immers onze broeders beminnen. Wie geen liefde heeft, blijft nog in de dood. Ieder, die zijn broeder haat, is een moordenaar. En gij weet, dat geen moordenaar eeuwig leven in zich draagt. Hieraan hebben wij de liefde van God leren kennen, dat Hij Zijn leven voor ons gegeven heeft; ook wij moeten ons leven geven voor onze broeders. Wie de goederen dezer wereld bezit, en zijn broeder gebrek ziet lijden en niettemin zijn hart voor hem sluit, hoe zou in hem de liefde Gods aanwezig zijn? Mijn kinderkens, laat ons niet beminnen met woorden of met de tong, maar metterdaad en in waarheid.

Evangelie
Lc. 14, 16-24
In die tijd hield Jezus de farizeeën deze gelijkenis voor: Een zeker iemand richtte een groot gastmaal aan, en nodigde er velen uit. En tegen het uur van de maaltijd zond hij zijn dienaar, om aan de genodigden te zeggen, dat zij zouden komen, omdat alles gereed was. Maar eenparig begonnen allen zich te verontschuldigen. De eerste zei hem: Ik heb een landgoed gekocht, en ik moet het noodzakelijk gaan bezichtigen; wees zo goed mij te verontschuldigen. En een ander zei: Ik heb vijf koppel ossen gekocht, en ik ga ze keuren; wees zo goed mij te verontschuldigen. En weer een ander zei: Ik heb een vrouw getrouwd, en daarom kan ik niet komen. De dienaar kwam dan terug, en deelde dit mede aan zijn heer. Toen werd de heer des huizes vertoornd, en hij zei tot zijn dienaar: Ga onmiddellijk naar de pleinen en straten der stad, en breng de armen en gebrekkigen, en de blinden en kreupelen hier binnen. En de dienaar zei: Heer, het is geschied, zoals gij bevolen hebt, en nog is er plaats. Toen sprak de heer tot zijn dienaar: Ga naar de wegen en binnenpaden, en dwing hen binnen te komen; want mijn huis moet vol worden. Maar dit zeg ik u: niemand van deze mannen, die genodigd waren, zal van mijn gastmaal proeven.

Overweging
Het Evangelie van deze zondag gaat over de gelijkenis van de onwillige bruiloftsgasten. De bruiloft is een beeld van de eeuwige zaligheid in de hemelse aanschouwing; de gasten zijn een beeld van hen die deel zouden kunnen hebben aan deze zaligheid, dat zijn dus de mensen, onder wie de joden en wij, uit de oude heidense volkeren.

In de gelijkenis sluiten de eerstgenodigden zichzelf uit. Zij willen de uitnodiging niet aannemen en daarom wordt de uitnodiging opnieuw gedaan maar nu aan iedereen die de dienaars des heren tegemoetkomen. En zo zijn ook wij de hemelse uitnodiging deelachtig geworden.

Maar wij kunnen ook een meer algemene betekenis in de woorden van Jezus ontdekken. God komt tot de mens met Zijn uitnodiging en de mens heeft het in zijn vermogen deze te aanvaarden of af te slaan. God stelt ons voor de keuze. Hij nodigt ons liefdevol uit. Hij dringt zachtjes aan, maar Hij dwingt ons niet, want met Hem te zijn is een relatie van liefdevolle overgave en niet van dwang.

In de gelijkenis zijn het de gasten die zichzelf uitsluiten van de heerlijkheid van de bruiloft. En zo is het altijd. Het is de mens zelf die zich door zijn eigen boze wil berooft van het goddelijke goed. En pas daarna treft hem de veroordeling van God, want God heeft Zijn Zoon in de wereld gezonden, niet om de wereld te oordelen, maar opdat de wereld door Hem zou worden gered. Wie in Hem gelooft en de goddelijke uitnodiging aanvaardt, wordt niet geoordeeld maar gered. Wie niet gelooft, is reeds geoordeeld, omdat hij niet gelooft in de Naam van Gods eniggeboren Zoon.

Tantum Ergo (Fauré)

Latijn
Tantum ergo Sacramentum
veneremur cernui.
Et antiquum documentum
novo cedat ritui.
Præstet fides suppelementum
sensuum defectui.

Genitori, genitoque
laus et jubilatio.
Salus, honor, virtus quoque.
sit et benedictio.
Procedenti ab utroque
compar sit laudatio.


Nederlands
Eren wij dan, diep gebogen,
dit zó gróte Sacrament.
De offerdienst van 't joods verleden
wijke voor 't Nieuwe Testament.
Waar der zinnen kracht tekort schiet:
Help' 't geloof ons, dat hier kent.

God den Vader, God den Zone
Lof en jubel dan gewijd
Hun zij heil en macht en ere,
Zij Hun Naam gebenedijd.
Aan de Geest, Die uit Hen voorkomt,
zij gelijke lof gezeid.

Pastoor van Ars over het Allerheiligste Sacrament

Niets is groter dan het Allerheiligste Sacrament.

Als God iets kostbaarders had gehad, dan zou Hij het ons gegeven hebben.

H. Johannes Maria Vianney (pastoor van Ars)

18 juni: Heilige Ephrem, de Syriër, diaken, belijder en kerkleraar

Ephrem werd rond 306 geboren in plaats Nisibis. Voor het jaar 338 moet hij de diakenwijding ontvangen hebben. Toen deze stad in 363 werd veroverd door de Syriërs week hij uit naar Edessa dat nog juist tot het Romeinse Rijk behoorde. Daar opende hij een theologische school.

Hij schreef een vloed aan vooral moralistische en mystieke werken.

Tijdens een hongersnood in 372 wist hij de rijken ertoe te bewegen hun voorraadschuren te openen voor armen.

Paus Benedictus XV riep hem in 1920 uit tot Kerkleraar. Op basis van de talrijke theologische tractaten en liederen die alle in metrische vorm zijn geschreven, draagt hij als bijnaam 'citer (of harp) van de Heilige Geest'.

Het kruis van Christus is het heil van alle mensen

Jezus Christus is nedergedaald ter helle.

Onze Heer werd door de dood vertreden, maar Hij baande een weg over de dood heen. Hij onderwierp Zich aan de dood en onderging haar vrijwillig om de dood, tegen haar wil in, ten val te brengen. Want onze Heer droeg Zijn kruis toen Hij de stad uittrok, zoals de dood het wilde, en toen Hij een kreet slaakte op het kruis, liet Hij de doden wegtrekken uit het dodenrijk, tegen de wil van de dood in. Want met het wapen waarmee de dood Hem doodde, behaalde Hij ook de overwinning op de dood. De godheid was verborgen in de mensheid en daarom naderde de dood Hem. Zij doodde en werd gedood. De dood doodde het leven dat in de menselijke natuur aanwezig was en werd gedood door het leven dat zich buiten die natuur bevond. En omdat de dood onze Heer niet zou kunnen verteren wanneer Hij geen lichaam had, en omdat het dodenrijk Hem niet zou kunnen verslinden wanneer Hij niet van vlees en bloed was, kwam Hij tot de Maagd, opdat vandaar een voertuig Hem naar het dodenrijk zou brengen.

Met het lichaam dat Hij van de Maagd had ontvangen, trad Hij het dodenrijk binnen en Hij plunderde daar de schatten en roofde de rijkdommen. En vervolgens ging Hij naar Eva, de moeder van al wat leeft. Zij is de wijnstok, waarvan de dood, door haar toedoen, de omheining openbrak om haar vruchten te kunnen proeven. En Eva, de moeder van al wat leeft, is de bron van de dood geworden voor al wat leeft.

Maar Maria, de nieuwe loot, ontsproot uit Eva, de oude wijnstok, en het nieuwe leven nam in haar zijn intrek. Want, wanneer de dood zou komen om gewoontegetrouw zich zelfverzekerd goed te doen aan de sterfelijke vruchten, was daarin voor haar het leven verborgen dat de dood doodt. Zo zou de dood eerst onbevreesd het leven verslinden, maar het daarna weer uitspuwen en tegelijkertijd mét het leven ook de vele doden.

Dit is de zoon van de kundige timmerman die zijn kruis vervaardigde en het boven het allesverslindende dodenrijk plaatste en zo de mensheid naar de overkant leidde, naar het rijk van het leven. Omdat door het hout de mensheid is gevallen tot in het dodenrijk, is zij over het kruishout naar het rijk van het leven gegaan. Op het hout waarop de bitterheid was geënt, werd de zoetheid geënt, opdat wij Hem zouden leren kennen tegen Wie geen van de schepselen is opgewassen.

U zij lof, omdat Gij Uw kruis hebt gemaakt tot een brug die over de dood heen voert, zodat de zielen uit het land van de doden overgaan naar het land van de levenden. U zij lof, omdat Gij U hebt gekleed in het lichaam van de sterfelijke Adam en het gemaakt hebt tot een bron van leven voor alle stervelingen. Gij zijt de levende. Want zij die U gedood hebben, zijn landbouwers geworden die Uw leven als graan in de diepte van de aarde hebben gezaaid, opdat het zou verrijzen en velen zou doen verrijzen.

Komt, laten wij onze liefde maken tot een groot gemeenschappelijk wierookvat en laten onze psalmen en onze gebeden als wierook opstijgen naar Hem Die Zijn kruis gemaakt heeft tot een wierookvat voor de godheid en Die voor ons allen Zijn Bloed als wierook heeft laten opstijgen.

Uit een preek van de heilige diaken en kerkleraar Ephrem, de Syriër (+ 373)

Dood, waar is uw overwinning? Dood, waar is uw prikkel?
De prikkel van de dood is de zonde; maar God zij dank,
Die ons de overwinning geeft door Jezus Christus, onze Heer.
(1 Kor. 15, 55-56)

Lof en eer zij Jezus Christus in het heilig Sacrament

Refrein
Lof en eer zij Jezus Christus
in het heilig Sacrament.
Lof en eer zij Jezus Christus
in het heilig Sacrament.

Jezus wil door een mirakel
met ons wonen dag en nacht.
Door Zijn liefd' in 't tabernakel
tot gevangenschap gebracht.

Alle stonden, ons ten spijze,
daalt Hij in der priestren hand,
telkens op onbloed'ge wijze,
's werelds heilig Offerand.

Jezus, trouwste Vriend der vrienden,
nodigt allen: Komt tot Mij!
Komt, gij zult verkwikking vinden,
wat uw smart en leed ook zij.

'k Wil, o Jezus, steeds U geven
hier op aarde liefd' en lof.
Moog ik eeuwig, heilvol leven
bij Uw troon in 't hemels hof.

Sacramentshymne: Sacris Solemniis (Michael Haller)

Sacris solemniis iuncta sint gaudia, et ex praecordiis sonent praeconia; recedant vetera, nova sint omnia, corda, voces, et opera. Noctis recolitur cena novissima, qua Christus creditur agnum et azyma dedisse fratribus, iuxta legitima priscis indulta patribus. Post agnum typicum, expletis epulis, Corpus Dominicum datum discipulis, sic totum omnibus, quod totum singulis, eius fatemur manibus. Dedit fragilibus corporis ferculum, dedit et tristibus sanguinis poculum, dicens: Accipite quod trado vasculum; omnes ex eo bibite. Sic sacrificium istud instituit, cuius officium committi voluit solis presbyteris, quibus sic congruit, ut sumant, et dent ceteris. Panis angelicus fit panis hominum; dat panis caelicus figuris terminum; O res mirabilis: manducat Dominum pauper, servus et humilis. Te, trina Deitas unaque, poscimus: sic nos tu visita, sicut te colimus; per tuas semitas duc nos quo tendimus, ad lucem quam inhabitas. Amen.

't Hoogheilig feestgetij ga met onz' vreugd gepaard, stijge uit ons harte blij 't loflied de Here waard: Stel 't oude gans terzij, zij alles nieuw op aard, harten, stemmen en levensaard. Nu wordt het maal herdacht, 't laatste voor 's Heren dood, toen Hij in de afscheidsnacht, naast ongedesemd brood, 't Lam, naar de Wet geslacht, aan Zijn apostelen bood, zo 't God zei aan het voorgeslacht. Toen 't maal ten einde ging van 't Lam, dat zinnebeeld, heeft Christus aan de kring Zijn Lichaam uitgedeeld: Gans gaf Hij 't hun te gaâr, en elk het gans ontving: eigenhandig, zo schonk Hij 't daar. Hij gaf ons dan Zijn Vlees, spijs die de zwakken voedt; aan wie is droef, vol vrees, gaf Hij als drank Zijn Bloed. Neemt, sprak Hij, neemt de kelk, waar gij uit drinken moet, die Mijn liefde bereidt voor elk. Zo stelde Hij die nacht 't Misoffer in, zo groot, waartoe Hij ambt en macht slechts aan de priester bood, die offert zulkerwijs dat, wat hij zelf genoot, hij ook aan anderen geeft als spijs. Nu mag het Engelenbrood 't Brood van de mensen zijn. 't Brood dat de hemel bood, drijft weg nu beeld en schijn: O wonder overgroot! Gods Vlees wordt een festijn voor ons, knechten, in druk en nood. Drievoudige God en één, U roepen we allen aan; daal neer tot ons beneên, daar wij hier smekend staan. Doe, langs U paân geleid, ons naar Uw einddoel gaan, naar Uw woonsteê van heerlijkheid. Amen.

Litanie tot eerherstel aan het Allerheiligste Sacrament

Heer, ontferm U over ons. Christus, ontferm U over ons.
Heer, ontferm U over ons. Christus, aanhoor ons. Christus, verhoor ons.
God, hemelse Vader, ontferm U over ons.
God, Zoon, Verlosser van de wereld, ontferm U over ons.
God, Heilige Geest, ontferm U over ons.
Heilige Drievuldigheid, één God, ontferm U over ons.
Heilig Sacrament, waarin Jezus Zelf tegenwoordig is, wij aanbidden U.
Heilig Sacrament, waardoor Jezus alle schatten van Zijn liefde meedeelt,
Heilig Sacrament, zoenoffer voor onze zonden,
Heilig Sacrament, onderpand van onze zaligheid,
Heilig Sacrament, wondervol gedenkteken van Jezus' liefde,
Heilig Sacrament, onze troost en onze sterkte,
Heilig Sacrament, aanbiddelijk geheim,
Heilig Sacrament, zo schaamteloos geloochend,
Heilig Sacrament, zo schandelijk verguisd,
Heilig Sacrament, zo diep vernederd,
Heilig Sacrament, zo dikwijls onteerd,
Heilig Sacrament, zo smartelijk bejegend,
Heilig Sacrament, zo gruwelijk ontheiligd,
Heilig Sacrament, zo ondankbaar versmaad,

O God, wees ons genadig, spaar ons, Heer.
O God, wees ons genadig, verhoor ons, Heer.

Voor de ontering van een zo heilig Sacrament, vergeving, Heer.
Voor zoveel slechte communies,
Voor zoveel oneerbiedigheden in de kerk,
Voor de ontheiliging van Uw tabernakelen,
Voor de gruwelijke heiligschennissen, aan de heilige Hostie gepleegd,
Voor het ongeloof van de dwalenden,
Voor de koelheid en onverschilligheid van zovelen,
Voor de vergetelheid, waarin men U laat,
Voor de smaad, waarmee men U bejegent,
Voor de verstrooidheid onder de heilige diensten,
Voor de weinige Godsvrucht jegens Uw heilig Sacrament,
Voor de nalatigheid in het bijwonen van de heilige Mis,
Voor hen, die hun paasplicht verzuimen,
Voor de vervolgers van de heilige Kerk,
Voor alles waar we zelf tekort zijn geschoten in eerbied, liefde en dankbaarheid ten opzichte van Uw goddelijk Sacrament,

Wij zondaars, wij bidden U, verhoor ons.
Dat het U behage, in ons het geloof en de eerbied voor dit Sacrament te vermeerderen,
Dat onze liefde tot U de haat van Uw vijanden altijd moge overtreffen,
Dat Gij onze akten van eerherstel gelieve te aanvaarden,
Dat Uw kostbaar Bloed niet om wraak, doch om genade en vergeving smeke,
Dat door de verdiensten van Uw heilig Hart alle rampen van ons mogen worden afgeweerd,
Dat Gij in ons altijd de ijver wilt verlevendigen en zegenen om de verering van Uw liefde-Sacrament meer en meer uit te breiden,
Dat het U behage, de vijanden van de Kerk te bekeren,
Dat Gij Zijne Heiligheid de Paus onder Uw bescherming wilt nemen,
Zoon van God,

Lam Gods, Dat de zonden van de wereld wegneemt, spaar ons, Heer.
Lam Gods, Dat de zonden van de wereld wegneemt, verhoor ons, Heer.
Lam Gods, Dat de zonden van de wereld wegneemt, ontferm U over ons.
Christus, aanhoor ons, Christus, verhoor ons.

Onze Vader, Die in de hemel zijt...

Sla, o Heer, onze droefheid gade, en geef de luister terug aan Uw Naam.
Heer, verhoor mijn gebed, en mijn noodkreet kome tot U.

Laat ons bidden.
Liefderijke Jezus, Die in Uw oneindige liefde tot ons, liever de versmadingen van de zondaars hebt willen ondergaan, dan ons het goddelijk Sacrament onthouden; geef ons, bidden wij U, de genade, dat wij al de verguizingen en heiligschennissen, die U zijn aangedaan, met ware droefheid des harten bewenen, met heilige ijver vergoeden en met vurige verering herstellen; Die als God leeft en heerst met de Vader en de Heilige Geest, in alle eeuwen der eeuwen. Amen.

Hoogfeest van het Allerheiligste Sacrament (Sacramentsdag)

Het feest van het Allerheiligst Sacrament (Sacramentsdag) valt op de tweede donderdag na Pinksteren. In veel landen wordt het ook gevierd op de tweede zondag na Pinksteren.

Sacramentsdag herdenkt, net als Witte Donderdag, de instelling van het Sacrament des Altaars. Paus Urbanus IV stelde in 1264 deze dag als een verplichte feestdag in op de donderdag na het Octaaf van Pinksteren, omdat hij vond dat het vasten- en boetekarakter van Witte Donderdag het feestelijke herdenken van het Laatste Avondmaal en de instelling van de Eucharistie (en het priesterschap) enigszins in de weg stond. Die beslissing heeft uiteraard de sacramentsdevotie sterk bevorderd. Voor zijn uitverkiezing tot paus was Urbanus aartsdiaken van Luik, waar hij in 1247 mede aan de basis stond van het ontstaan van Sacramentsdag.

Traditioneel trokken op Sacramentsdag of op de zondag erna alom kleurrijke sacramentsprocessies door de straten van steden en dorpen. Na een tijd van verwaarlozing komt op verscheidene plaatsen deze traditie weer in zwang, en niet alleen in Rome of in Lourdes, maar ook in New York en Amsterdam en in veel andere plaatsen. Het heilig Sacrament wordt dan in een plechtige stoet rondgedragen. Het centrum van de stoet is het Allerheiligste Sacrament, de heilige Hostie in de gouden houder, de monstrans. Hierop is de aandacht van de toeschouwer gericht. Men knielt en buigt eerbiedig het hoofd, want HET IS JEZUS ZELF DIE HIER AANWEZIG IS.

Lauda Sion zijn de woorden, naar de tekst van Sint Thomas van Aquino, waarmee de sequentie op Sacramentsdag begint. De sequentie (naar het Latijnse werkwoord sequi, vervolgen) is een hymne in dichtvorm, die in een plechtige heilige Mis gebeden of gezongen wordt na het Alleluja (dat volgt op de epistellezing) en voor het evangelie. Het lied legt de betekenis van het feest uit.

Sion, loof uw Heil en Hoeder!
Loof nu uwen Vorst en Voeder,
In gezang en jubellied!
Loof! En waag uw stoutste pogen:
Hij gaat allen lof te boven,
Tot Zijn lof volstaat Gij niet!

Keur van stof wordt u op heden
Voorgesteld tot lof en beden:
’t Levend Brood, dat Leven geeft:
’t Brood, dat naar wij zeker weten,
Bij het heilig Avondeten
Hij de Twaalf gegeven heeft.

Vol zij ’t loflied, rijk aan klanken!
Waardig en van vreugde sprank’lend
Zij der ziele jubellied:
Nu wij op dit hooggetij herdenken,
Hoe van ’t Maal, dat Hij ons wilde schenken,
De eerste viering is geschied.

Aan des nieuwen Konings maaltijd
Geeft aan ’t oude Paaslam afscheid
’t Nieuwe Lam van ’t Nieuw Verbond;
’t Nieuwe heeft het Oud’ verjaagd,
Waarheid schaduw weggevaagd,
Duisternis voor licht verzwond.

Wat de Heer bij ’t avondmalen
Deed, gebood Hij te herhalen
Ter gedachtenis aan zijn dood:
En, gehoorzaam, consacreren
Wij, naar Zijn hoogheilig leren
Tot Heilsoffer wijn en brood.

Christenen als geloofsstuk leren;
Dat hier wonderbaar verkeren
Brood in Vlees, en wijn in Bloed.
Wat verstand noch oog doorschouwen,
Hecht geloof in vast betrouwen
- Zij ’t een wonder! – houden doet.

Kostbaarheên van ’t rijkst gehalte
Gaan hier schuil in twee gestalten,
Die slechts lout’re tekens zijn:
’t Bloed als drank, het Vlees als spijze;
Toch blijft onverdeelderwijze
Christus gans in beider schijn.

Niet gebroken bij het eten,
Niet verdeeld, niet stukgebeten:
Nut men Hem gans ongedeerd.
Nutten één of duizendtallen:
Ieder nut zoveel als allen:
En géén nutten Hem verteert.

Goeden, bozen nutten beiden:
Doch hun lot is zeer verscheiden:
Leven of verdoemenis.
Dood de bozen, goeden ’t Leven:
Zie, waar eend’re Spijs gegeven,
Hoe verschillend de uitkomst is.

Wordt ook ’t Sacrament gebroken,
Weifel niet! Houd onweersproken:
Wat is in ’t geheel verstoken,
Schuilt ook gans in ieder deel.
D’inhoud zelf kan niemand breken:
’t Breken raakt alleen het teken:
Van ’t betekende, onbezweken,
Blijft en staat en bouw geheel.

Zie, wat Eng’lenbrood wij prijzen,
Pelgrims voedt op d’aardse reize,
Waarlijk brood, Gods kind tot spijze,
- Wee, die ’t voor de honden gooit! –
Voorbeduid in de oude dagen,
Die het Isaakoffer zagen,
’t Paaslam plechtig opgedragen,
’t Manna den Vaderen gestrooid.

Goede Herder, Brood waarachtig,
Jesu, wees ons arme’ indachtig
Voed ons en behoed ons krachtig:
Maak Uw glorie ons deelachtig
In des Levens land en loon.
Gij, Almogende en Alwijze:
Hier ons stervelingen tot spijze:
Maak ons, de Uwen, ten Paleize,
Gast en erven Heil’gerwijze,
Hun gezel ons in Uw Woon .
Zo zij het. Looft den Heer.
Amen.

Eerbied voor het Allerheiligste Sacrament

Heer Jezus Christus, in dit wonderbaar sacrament hebt Gij ons de gedachtenis nagelaten
van Uw lijden en sterven. Wij bidden U: laat ons de heilige geheimen van Uw Lichaam en Bloed
met zo grote eerbied vieren dat wij de genade van Uw verlossing voortdurend in ons ervaren.

Morgen, donderdag 16 juni, viert de Kerk Sacramentsdag. In 2012 sprak paus Benedictus XVI op die dag als volgt:

"Tijdens het Laatste Avondmaal, heeft Jezus het sacrament van Zijn Lichaam en Bloed ingesteld, de gedachtenis van Zijn Paasoffer. Zo heeft Hij Zichzelf in de plaats van de oude offers gesteld, doch Hij deed dit in een ritueel, dat Hij Zijn apostelen bevolen heeft voort te zetten als het hoogste teken van het echte Sacrale, dat Hijzelf is.

De aanbidding is een daad van geloof en gebed tot de Heer Jezus, Die werkelijk aanwezig is in het Altaarsacrament. De band met Jezus’ Eucharistie ontstaat niet alleen in de heilige Mis, ook de overige essentiële tijd en ruimte moet vervuld zijn van Zijn aanwezigheid. Jezus’ blijvende aanwezigheid onder ons en met ons is een concrete, nabije aanwezigheid te midden van onze huizen; Hij is het Kloppende Hart van de stad, van het land, het grondgebied en zijn verschillende expressies en activiteiten. Het Sacrament van Christus’ liefde moet heel het dagelijks leven doordringen."

Bezinningsdag op zaterdag 18 juni over het Allerheiligste Sacrament des Altaars

Engel des Heren / Angelus Domini

Rond 12.00 uur bidden we dagelijks het Engel des Heren.
Het is een goede gewoonte om het gebed ook vroeg in de morgen en aan het begin van de avond te bidden.

Angelus Domini nuntiavit Mariae. Et concepit de Spiritu Sancto. Ave Maria... Ecce ancilla Domini. Fiat mihi secundum verbum tuum. Ave Maria... Et Verbum caro factum est. Et habitavit in nobis. Ave Maria... Ora pro nobis, sancta Dei Genitrix, ut digni efficiamur promissionibis Christi. Oremus. Gratiam tuam, quaesumus, Domine, mentibus nostris infunde, ut qui, Angelo nuntiante, Christi Filii tui incarnationem cognovimus, per passionem eius et crucem ad resurrectionis gloriam perducamur. Per eundem Christum Dominum nostrum. Amen.

De Engel des Heren heeft aan Maria geboodschapt. En zij heeft ontvangen van de Heilige Geest. Wees gegroet... Zie de dienstmaagd des Heren. Mij geschiede naar uw woord. Wees gegroet... En het Woord is vlees geworden. En Het heeft onder ons gewoond. Wees gegroet... Bid voor ons, heilige Moeder van God, opdat wij de beloften van Christus waardig worden. Laat ons bidden. Heer, wij hebben door de boodschap van de Engel de menswording van Christus, Uw Zoon, leren kennen, wij bidden U: stort Uw genade in onze harten, opdat wij door Zijn lijden en kruis gebracht worden tot de heerlijkheid van de Verrijzenis. Door dezelfde Christus, onze Heer. Amen.

Psaume 150 (Franck): Iedereen die adem heeft, looft de drie-ene God!

Frans
Hallelujah. Louez le Dieu, caché dans ses saints tabernacles,
Louez le Dieu qui règne en son immensité.
Louez-le dans sa force et ses puissants miracles.
Louez-le dans sa gloire et dans sa majesté. Louez-le par la voix des bruyantes trompettes.
Que pour lui le nébel se marie au kinnor.
Louez-le dans vos fêtes au son du tambourin, sur l’orgue et sur le luth, chantez, chantez encor.
Que pour lui dans vos mains résonne la cymbale aux accords éclatants et joyeux.
Que tout souflle vivant, tout soupir qui s’exhale dise: louange à lui, louange au Roi des cieux.
Louez-le dans vos fêtes, chantez, chantez toujours. Hallelujah.

Nederlands
Halleluja. Looft God in Zijn heiligdom, looft Hem in Zijn machtig uitspansel.
Looft Hem om Zijn kracht, Zijn daden; looft Hem om Zijn mateloze grootheid.
Looft Hem met een stoot op de ramshoorn, looft Hem met harp en lier, looft Hem met beltrom en rondedans,
looft Hem met citer en fluit, looft Hem met strijkende cimbels, looft Hem met slaande cimbalen;
ja, iedereen die adem heeft, looft de Heer. Halleluja.

Allerheiligste Drievuldigheid, hoogfeest

Wij aanbidden U, heilige Heer, almachtig Vader, eeuwige God. Die met Uw eniggeboren Zoon en de Heilige Geest
één God, één Heer zijt; niet in de eenheid van één Persoon, maar in Drievuldigheid, van één Natuur.
Want hetgeen wij, overeenkomstig Uw openbaring, van Uw heerlijkheid geloven, dat nemen wij ook van Uw Zoon
alsmede van de Heilige Geest zonder enig verschil of onderscheid aan; zodat in het belijden der ware en
eeuwige Godheid, in de personen de eigenschap, en in de natuur de eenheid
en in de majesteit de gelijkheid aanbeden wordt.

Uit: de prefatie van de Allerheiligste Drie-eenheid

Epistel
Rom. 11, 33-36
O diepte der rijkdommen van Gods wijsheid en kennis! Wat zijn toch Zijn oordelen ondoorgrondelijk en Zijn wegen onnaspeurlijk! Wie immers heeft ooit de gedachten des Heren gekend, of wie is Zijn raadsman geweest? Of wie gaf er eerst aan Hem, zodat hij recht kreeg op vergelding? Want alles is uit Hem en door Hem en voor Hem. Aan Hem de glorie in eeuwigheid. Amen.

Evangelie
Mt. 28, 18-20
In die tijd sprak Jezus tot Zijn leerlingen: Mij is alle macht gegeven in de hemel en op aarde. Gaat dan, en onderwijst alle volkeren, en doopt hen in de Naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest; en leert hen onderhouden alles, wat Ik u bevolen heb. En ziet, Ik ben met u alle dagen, tot aan de voleinding der wereld.

Overweging
De Kerk wekt ons vandaag niet zozeer op tot diepzinnige bespiegelingen omtrent het ondoorgrondelijk geheim van de Heilige Drie-eenheid, maar wel tot een lofprijzing van de oneindige God Die ons barmhartigheid heeft bewezen. De Vader heeft ons geschapen en van eeuwigheid voorbestemd tot het geluk waarin wij in Zijn genade staan. De Zoon is voor ons mens geworden, Hij heeft ons de openbaring gebracht over de Vader, Die geen mens ooit gezien heeft, en Hij heeft ons verlost door Zijn bloed. De Heilige Geest is het Die ons heiligt, Die het werk van de Zoon in onze zielen tot voltooiing brengt en ons terugvoert tot de Vader in de hemel.

Pinksteren: Dum complerentur dies Pentecostes

Latijn
Dum complerentur dies Pentecostes, erant omnes pariter dicentes, alleluia,
et subito factus est sonus de coelo, alleluia,
tamquam spiritus vehementis, et replevit totam domum, alleluia.
Dum ergo essent in unum discipuli congregati, propter metum iudæorum,
sonus repente de coelo venit super eos,
tamquam spiritus vehementis,
et replevit totam domum, alleluia.

Nederlands
Toen de Pinksterdagen aanbraken, waren al de leerlingen op dezelfde plaats bijeen, alleluia.
En plotseling kwam er van de hemel een gedruis, alleluia,
als bij het opsteken van een hevige wind, en het vervulde geheel het huis, waar zij gezeten waren, alleluia.
Toen de leerlingen samen waren uit vrees voor de joden,
kwam er van de hemel een gedruis, als bij het opsteken van een hevige wind,
en het vervulde geheel het huis, waar zij gezeten waren, alleluia.

Litanie van de Heilige Geest

Heer, ontferm U over ons. Christus, ontferm U over ons.
Heer, ontferm U over ons. Christus, aanhoor ons. Christus, verhoor ons.
God, hemelse Vader, ontferm U over ons.
God, Zoon, Verlosser van de wereld, ontferm U over ons.
God, Heilige Geest, ontferm U over ons.
Heilige Drievuldigheid, één God, ontferm U over ons.

Heilige Geest, Die van de Vader en de Zoon voortkomt, ontferm U over ons.
Geest des Heren, God van Israël, ontferm U over ons.
Heilige Geest, Die heerschappij voert over het mensdom, ontferm U over ons.
Heilige Geest, Die de gehele aarde vervult, ontferm U over ons.
Heilige Geest, Die alle krachten bezit, ontferm U over ons.
Heilige Geest, uit Wie alle goed voortkomt, ontferm U over ons.
Geest der waarheid, Die alle waarheid leert en alle gaven uitdeelt, ontferm U over ons.
Geest van wijsheid en verstand, ontferm U over ons.
Geest van raad, sterkte, wetenschap en godsvrucht, ontferm U over ons.
Geest van de vreze des Heren en van voorzichtigheid, ontferm U over ons.
Heilige Geest, Wiens zalving ons alle dingen leert, ontferm U over ons.
Heilige Geest, door Wiens ingeving de heilige mannen gesproken hebben, ontferm U over ons.
Heilige Geest, gave en belofte van de Vader, ontferm U over ons.
Heilige Geest, vertrooster, Die de wereld overtuigt, ontferm U over ons.
Heilige Geest, door Wie de duivelen worden uitgedreven, ontferm U over ons.
Heilige Geest, uit Wie wij herboren worden, ontferm U over ons.
Heilige Geest, door Wie de liefde Gods in onze harten is uitgestort, ontferm U over ons.
Geest der aanneming tot kinderen Gods, ontferm U over ons.
Geest van genade en barmhartigheid, ontferm U over ons.
Geest, Die ons in onze zwakheid te hulp komt en aan onze geest getuigt dat wij kinderen Gods zijn, ontferm U over ons.
Heilige Geest, onderpand van onze erfenis die ons op de rechte weg leidt, ontferm U over ons.
Opperste Geest, Die levend maakt en versterkt, ontferm U over ons.
Geest van zaligheid, oordeel en blijdschap, ontferm U over ons.
Geest van geloof, ijver en vrede, ontferm U over ons.
Geest van ootmoedigheid, liefde en eerbaarheid, ontferm U over ons.
Geest van goedertierenheid, goedheid en lankmoedigheid, ontferm U over ons.
Geest van zachtmoedigheid, waarheid, eenheid en vertroosting, ontferm U over ons.
Geest van leven, van geduld, onthouding en zedigheid, ontferm U over ons.
Geest van alle genade, ontferm U over ons.

Wees genadig, spaar ons, Heilige Geest.
Wees genadig, verhoor ons, Heilige Geest.
Van de geest der dwaling, verlos ons, Heilige Geest.
Van de geest der onkuisheid, verlos ons, Heilige Geest.
Van de geest der godslastering, verlos ons, Heilige Geest.
Van alle verhardheid in het kwaad en van alle vertwijfeling, verlos ons, Heilige Geest.
Van alle vermetelheid en tegenspraak der bekende waarheid, verlos ons, Heilige Geest.
Van alle boosaardigheid en kwade gewoonte, verlos ons, Heilige Geest.
Van alle zonden tegen de broederlijke liefde, verlos ons, Heilige Geest.
Van onboetvaardigheid in ons sterfuur, verlos ons, Heilige Geest.

Door Uw eeuwige voortkomst van de Vader en de Zoon, verlos ons, Heilige Geest.
Door Uw onzichtbare zalving, verlos ons, Heilige Geest.
Door de volheid van genade, waarmee Gij de heilige Maagd hebt begunstigd, verlos ons, Heilige Geest.
Door de wonderbare werking, waardoor Christus in de schoot der zuivere Maagd ontvangen is, verlos ons, Heilige Geest.
Door Uw heilige verschijning bij de doop van Christus, verlos ons, Heilige Geest.
Door Uw nederdaling over de apostelen, verlos ons, Heilige Geest.
Door de onuitsprekelijke goedheid waarmee Gij de heilige Kerk bestuurt, de leraars verlicht en de geestelijke orden instelt, verlos ons, Heilige Geest.

Wij, zondaars, wij bidden U, verhoor ons.
Dat wij naar de Geest mogen wandelen en de begeerlijkheden van het vlees niet involgen, wij bidden U, verhoor ons.
Dat wij U nimmer bedroeven, wij bidden U, verhoor ons.
Dat Gij alle kerkelijke overheden in de heilige godsdienst en in de ware geest wilt bewaren, wij bidden U, verhoor ons.
Dat Gij aan alle christenen slechts één hart en één ziel wilt geven, wij bidden U, verhoor ons.
Dat Gij ons standvastigheid en vervolmaking in de deugd wilt verlenen, wij bidden U, verhoor ons.
Dat Gij ons gebed wilt verhoren, wij bidden U, verhoor ons.
Geest Gods, wij bidden U, verhoor ons.

Lam Gods, Dat de zonden van de wereld wegneemt, stort Uw Heilige Geest over ons uit.
Lam Gods, Dat de zonden van de wereld wegneemt, zend over ons de beloofde Geest van de Vader.
Lam Gods, Dat de zonden van de wereld wegneemt, schenk ons de goede Geest.
Heilige Geest, aanhoor ons.
Geest, Trooster, verhoor ons.
Heer, ontferm U over ons. Christus, ontferm U over ons.

Onze Vader...
Wees gegroet Maria...
Eer aan de Vader...
De genade van de Heilige Geest, verlichte onze zinnen en harten.

Laat ons bidden.
God, Gij hebt de harten van de gelovigen door de verlichting van de Heilige Geest onderwezen; geef dat wij door de Heilige Geest de ware wijsheid mogen bezitten en ons altijd over Zijn vertroosting mogen verblijden. Door Christus, onze Heer. Amen.

Pinksterlied: Daal af, o Geest van heiliging

Daal af, o Geest van heiliging,
met Uw genâ ter loutering
van onze ziel, Uw beeltenis,
die voor Uw dienst geschapen is.

Gij, Wien naar Gods getuigenis,
de naam van Trooster eigen is.
Gij, bron van leven, liefde, licht,
Die geestelijke tempels sticht.

In zeven gaven zendt Gij af,
de kracht, die U de Vader gaf:
uit Vaders Naam legt Gij de leer
der waarheid op de tongen neer.

Eer zij den Vader énig groot,
den Zoon, Die oprees uit den dood,
den Geest, met Hen in majesteit,
in wezen één, in eeuwigheid.

De vreze Gods (ontzag voor God) als fundament van de gaven van de Heilige Geest

De vreze Gods is de gave waardoor iemand de oneindige majesteit van God erkent en tegelijk zijn eigen nietigheid inziet. De ziel heeft ontzag voor de grootheid van God en voelt zich vermorzeld in haar eigen geringheid. Door de gave van de vreze Gods komt een ziel op een positieve wijze 'onder de indruk van God'. De grootheid en schoonheid van God vervullen ons met zoveel bewondering, dat wij eer willen brengen aan God en alles willen mijden wat ons van Hem zou kunnen verwijderen.

De vreze Gods heeft dus niets met angst voor God te maken. Dat zou een valse godsvrees zijn. Ware godsvrees wordt uit liefde geboren. De liefde die in deze gave van de Heilige Geest actief is, maakt ons gevoelig voor de wijze waarop God ons bemint, en voor de wijze waarop we die liefde moeten beantwoorden. Door de vrees voor de Heer worden we diep gevoelig voor alles wat onze liefde voor God en onze vreugde daarin zou kunnen verminderen. De vreze Gods is vooral een vrees om God te verliezen.

De vreze Gods is dan ook geen 'vrees van de slaaf', zegt de heilige Thomas van Aquino. Want de slaaf gehoorzaamt zijn meester alleen uit schrik voor een straf. De vreze Gods beantwoordt veeleer aan de 'vrees van de zoon', die zijn vader liefheeft en eert, en daarom alles vermijdt wat zijn relatie met hem kan schaden.

Een belangrijk effect van de gave van vrees is een volkomen en zuivere nederigheid. De gave disciplineert ons, zodat we ermee ophouden om eer te zoeken voor onszelf, en in de plaats daarvan uitzien naar de glorie van God en naar ons geluk in Hem. Vrees voor de Heer vereert en bemint God en ontwortelt op die manier elk begin van menselijke hoogmoed, die God niet erkent en zichzelf als hoogste autoriteit beschouwt. De vreze Gods is dus een passende remedie tegen alle trots en arrogantie van de geest.

Om dezelfde reden stelt de gave van vrees ons in staat om op een meer authentieke wijze te leven volgens de zaligspreking "Gelukkig die arm van geest zijn" (Mt. 5, 3). Want de gave van vrees bevrijdt ons niet alleen van trots en zelfverheerlijking, zij verlost ons ook van hebzucht, en van het verlangen naar rijkdom, macht en roem. Omdat de gave van vrees ons uitnodigt om ons open te stellen voor God, Hem te eren en ons helemaal aan Hem toe te wijden, is zij de eerste stap op weg naar een grotere eenwording met God, die het uiteindelijke doel vormt van de zeven gaven van de Heilige Geest. De vreze Gods vormt het fundament waarop de overige zes gaven zijn gebouwd. Zij opent de deur voor de goede werking van de andere gaven.

Thomas van Aquino rangschikt haar als eerste in volgorde van behoefte, maar noemt haar als laatste in volgorde van verhevenheid. Want hierin spant wijsheid de kroon. Toch heeft wijsheid de vreze Gods nodig. "De grondslag van de wijsheid is ontzag voor de Heer", zegt de psalmist (Ps. 111, 10). In de vreze Gods heeft de wijsheid haar wortels, en begint zij tot leven te komen.

Symphonie nr 8, deel 1 (Veni Creator Spiritus) - Gustav Mahler - Concertgebouworkest - Bernard Haitink

Pinksterlied: Geest Die vuur en liefde zijt

Geest Die vuur en liefde zijt,
Geest Die leeft van eeuwigheid,
voortkomt van de Zoon en Vader,
leid, o Heer, ons altijd nader
door Uw liefde, door Uw licht,
tot Uw heilig aangezicht.


Geest van wijsheid, Geest van Raad,
aller dingen zuiv're maat,
Trooster, Die met wond're krachten
bijstaat wie in leed versmachten;
wees ons op de levenszee:
vaste baak en veil'ge ree.


Geest Die waakzaam zijt en sterk,
hoed het schip van Christus' Kerk,
stuur het tot aan 't zalig ende,
tot der tijden loop zich wende,
van deez' onbestendigheid,
in uw stralend' eeuwigheid.